Ларри Кинг ба Сэтгүүл зүй

Телевизийн шоу нэвтрүүлэг хөтлөгчдийг хүмүүс сэтгүүлчидтэй ямагт андуурч байдаг. Миний 2001 онд бичиж байсан энэхүү материал тэдний ялгааг бага ч атугай ойлгуулж өгөх байх аа. Энэхүү материалыг “Сэтгүүлч” сэтгүүлийн 2001 оны гуравдугаарт товчлон бэлтгэж тавьсан хүн нэрийг минь орхисон байсан. Дараа нь англиар бичсэн хувилбарыг нь блогдоо мөн тавина гэж бодож байгаа.
А.Оюунгэрэл

Ларри Кинг ба Сэтгүүл зүй

Удиртгал

Жараад оны үед Ларри Кинг “Жолооны үнэмлэх дээрээ мэргэжлээ юу гэж бичүүлсэн байдаг вэ? Өргөн нэвтрүүлэгч гэж байдаг уу?, Телевизийн хөтлөгч гэж байдаг уу?” хэмээн Майами хотын Даблью Эй Эйч Ар (WAHR) радиогийн ток-шоу хөтлөгч Артур Гадфригээс асуухад
- “Худалдагч/борлуулагч” гэж бичсэн байдаг. Бидний мэргэжил бол энэ шүү дээ, Ларри минь. Би ингээд л биччихдэг шударга хүн хэмээн хариулж байжээ. Ийнхүү ток шоу хөтлөгч хүний хийдэг ажлыг Артур Гадфри ойлгомжтойгоор түүнд тайлбарлаж байсан юм. Тэр үед Ларри Кинг коллежийн боловсролтой болж амжаагүй явсан хэдий ч радиод ажилд орохоор хүлээх зуураа тэрбээр диск жокей, нэвтрүүлэгчид болон ток шоу хөтлөгчдийг ажиглангаа сэтгүүл зүйг судалжээ. “Хоёр долоо хоноггийн турш энэ маягаар ажиглаж хийж сурч мэдсэн зүйл маань бараг сэтгүүл зүйн магистрийн зэрэг горилон суралцаж олсон зүйлтэй эн тэнцэхүйц болсон гэж би үзэж байна” хэмээн тэрбээр хожим дурссан юм. Тэрхүү “сургалтын”-хаа дараа ажиллахад бэлэн болсноо Даблью Эй Эйч Ар радиогийн менежер Маршал Симмондст хандан хэлжээ. Харин тэр менежер түүнийг Ларри Зигер гэсэн “дэндүү герман, дэндүү еврей” маягтай сонсогдож байгаа нэрээ Ларри Кинг болгон өөрчлөхийг санал болгосон байна. Энэ явдал 1957 онд болсон бөгөөд Ларри 23 настай байжээ. Ажилд орсон анхныхаа өдөр л тэрбээр микрофонтой харьцах бэрхшээлийг амссан юм.

Тэр цагаас хойш тэрбээр радио, телевизийн ток шоу хөтөлж, сонинд тойм бичдэг болсон юм. Хэвлэл мэдээлэлтэй амьдрал ажлаа холбоод тэрбээр дөч гаруй жил болж байна. Өнгөрсөн арван таван жилийн хугацаанд тэрбээр Си Эн Эн-д ажиллаж байгаа билээ. Нэр цуутай хүмүүстэй хийсэн ярилцлагууд, улс төрийн маргаан мэтгэлцээн, хэлэлцүүлгийг хөтлөн явуулсны ачаар тэрбээр хэвлэл мэдээллийн салбарын нэр хүндтэй зүтгэлтнүүдийн нэг болж чадсан юм. Ажлын өдрүүдэд орой бүр есөн цагаас гардаг нэвтрүүлгээр дэлхийн өнцөг булан бүр дэх үзэгчдээс утсаар дуудлага авч оролцуулдаг. Кингийн зүгээс үзэгчдэд бий болгосон имиж нь өргөн бөгөөд хүчтэй. Учир нь түүний хөтлөн явуулдаг ярилцлагууд нь энгийн хөгжөөн цэнгээний хэлбэрийг мэдээ мэдээлэлтэй хослуулсан байдаг бөгөөд түүний ажил мэргэжлийг чухам юу гэж тодорхойлох талаар хүмүүс ямагт эргэлзэж гайхдаг. Тэр ч бүү хэл түүний ажил бүтээлийг сэтгүүл зүйн үүднээс өрсөлдөгчид нь шүүмжилдэг учир “Тэр сэтгүүлч мөн үү?” гэсэн асуулт ямагт тавигдаж байдаг ажээ.

Ларри Кинг сэтгүүлч мөн үү?

Yгүй, тэр сэтгүүлч биш. Түүнийг шүүмжлэгчид хэлэхдээ, хөтөлж явуулдаг ярилцлагууд нь тэнцвэргүй, буруу ташаа мэдээлэлтэй байдаг төдийгүй заримдаа бүр таамаглал шинжтэй зүйл агуулсан байдаг гэжээ. Түүнчлэн, тэр өөрийгөө сэтгүүлч биш, харин мэргэжлийн ярилцлага авагч гэж нэрлэдэг. Иймээс дээрх асуултын хариулт маш энгийн байж болох нь. Ларри Кинг бол өргөн нэвтрүүлгээр цацагддаг ток шоунуудыг хөтлөгчдийн нэгэн адил үзэгч олныг зугаацуулан баясгагч нэгэн. Мэдээ, шинэ содон мэдээний агуулгатай ярилцлагууд нь телевизээр улс төрийн нийтлэл нэвтрүүлгийг дэлхийн олон нийтэд хүргэх хэлбэрт эрс өөрчлөлт оруулсан. (www.cnn.com/CNN/Programs/Larry.king.live) 1992 оноос эхлэн Ерөнхийлөгчийн гурван удаагийн сонгуулийн сурталчилгааны үеэр улс төрийн шинэ маягийн телевизийн маргаан мэтгэлцээний шинэ хэлбэрийг нэвтрүүлэн хөтөлжээ. Сонгуулийн сурталчилгааны үеэрх Ларри Кингийн үйл ажиллагааг мэдээллийн Ассошэйтэд Пресс агентлаг Вашингтоны хавар цагийн ёслолтой зүйрлэдэг байна.

Өөрийгөө сэтгүүлч биш гэдгээ тэрбээр маш энгийнээр ийн тайлбарласан байдаг. Юуны өмнө, тэрбээр алив ярилцлага хийхийн өмнө ямар нэг суурь судалгаа хийдэггүй гэнэ. Тэр бүү хэл ярилцагчтайгаа юу ярилцах, ярьж болох сэдвийнхээ тухай ном ч шагайж хардаггүй ажээ. Хоёрдугаарт, тэр өөрөө зочин буюу ярилцах хүнээ сонгодоггүй. Си Эн Эн-ий найруулагч, продюсерүүд түүний хэнтэй ярилцахыг шийддэг байна. Энэ бол мэдээллийн тус сүлжээний редакцийн бодлого ажээ. Гуравдугаарт, тэрбээр сэтгүүлчдийн нэгэн адил хариултаас ургасан асуулт тавьдаггүй гэнэ. Гэвч эдгээр зүйл нь түүний хийдэг ажлын сэтгүүл зүйн агуулга, өнгийг дардаггүй байна. Нэг талаас, ярилцлага гэдэг бол сэтгүүлчдийн хувьд мэдээлэл олох нэг хэрэглүүр байдаг. Нөгөө талаас, ялангуяа өргөн нэвтрүүлгийн салбарт ярилцлага бол уламжлалт сэтгүүл зүйн нэг төрөл зүйл билээ.? Иймээс, “… улс төр, нийгмийн асуудлыг хөндөн ярилцлага, маргааныг хөтлөгч Кинг болоод, ток шоу хөтлөгч бусад хүмүүс өөрсдийгөө сэтгүүлч биш гэдэг нэрээр шалтаглан хийж бүтээсэн ажлынхаа сэтгүүл зүйн хариуцлагаас мултрах аргагүй” гэсэн дүгнэлтийг П.Лауфер хийсэн байна. (Laufer P. Inside Talk Radio. 1995 p-104) Ларри Кингийн ярилцлага авах арга барил (техник) болоод хөтөлж явуулдаг ток шоунуудын хамардаг хүрээ сэдэв чухамдаа сэтгүүл зүйн мөн чанарыг агуулсан байдаг.

Ларри Кингийн ярилцлагын арга барил

Хөтөлж явуулдаг шоу хөтөлбөрүүдээ сэтгүүл зүйн талаас “On the Line” (Галын шугаманд) хэмээх номондоо Ларри Кинг тайлбарласан байдаг боловч өөрийгөө сэтгүүлч хэмээн дуудуулахаас эрс татгалздаг ажээ. Тэрбээр номондоо, ток шоуны ертөнц нь мэдээж нь алив эрсдэл, эндэгдэлгүй биш гэжээ. Цааш нь, “бидэн рүү утасддаг хүмүүс нэр хүндтэй хэвлэлд гарснаас илүү сайн асуултыг тавьдаг. Гэвч ток шоу нь хэвлэлийн халуухан ярилцлагаас зайлсхийх нэг зам мэтээр зарим нэр дэвшигчид болон тэднийг дэмжигчид үздэг. Ток шоунууд нь сурталчилгааны үеийн хэвлэл мэдээллийн үйл ажиллагааны хавсралт нэмэлт болох учиртай болохоос тэднийг орлох ёсгүй. Бүгдэд хүртээмжтэй орон зай байдаг” хэмээн тэрбээр бичжээ.

“Tell it to the King” (“Yүнийгээ Кингд ярь”) хэмээх номоороо тэрбээр ярилцлага авах дүрэм нь болсон өөрийн туршлагыг хуваалцсан байдаг. Тэдгээр дүрмүүд нь ямар ч сэтгүүлчид ашиг тусаа өгөхөөр.Yзэгч олон урт асуултнаас бага зүйл мэддэг учир товчхон асуулт тавьж бай гэдэг нь түүний баримталдаг эхний дүрэм юм. Түүний хувьд сайн асуултууд нь, Яагаад, Яаж гэсэн үгээр эхэлдэг байна. Ярилцлагч зочноосоо зарим нарийн ширийн боловсруулалтыг авч чаддаг. Юу, Хэзээ, Хэн, Хаана гэсэн асуултаар ярилцлагыг эхлэх нь оновчгүй гэж үздэг. Учир нь эдгээр асуултыг тавьснаар хүн бүхэн үзэн яддаг ганц үгэн хариултыг урьж байгаа хэрэг болдог. Түүний баримталдаг хоёр дахь дүрэм бол ярилцагч зочныг үзэгчидтэй ойртуулж, үзэгчдэд татаж өгөх харцаар харилцах явдал ажээ. (Си Эн Эн-ийхэн хэлэхдээ, нүд харцаар сонгогчидтэй харилцах өөрийн нэрийн цахим нэрийг ерөнхийлөгчид, нэр дэвшигчдэд бий болгож чадсан гэдэг.) Дараагийн нэг дүрэм нь хэрэв шаардлагатай бол яриан дундуур орж саатуулах явдал ажээ. Тэрбээр бичихдээ, “Ярилцлага сунжраад, үлбэгэр болох гээд байгааг мэдрэх бүртээ би яриаг тасалж саад хийдэг. Би өөрийгөө үзэгчтэйгээ зүйрлэдэг учир өөрийн мэдрэмжид найддаг. Хэрэв ярилцлага маань уйтгартай болоод байгаа юм шиг сэтгэгдэл надад төрвөл, үзэгчдэд ч мөн нэгэн адил байгаа байх гэж би боддог” гэжээ. Түүний баримталдаг сүүлчийн дүрэм бол зочин ярилцагч руугаа довтлохгүй байх явдал юм. Тийн довтлох нь явуургүй арга юм. Довтолгоо бол ярилцагчид эвгүй сэтгэгдэл төрүүлэн, гомдоож болзошгүй бөгөөд ийм аргаар хөтлөгч хангалттай мэдээллийг зочноосоо авч чадахгүй. Түүний оронд хариу цохилт, харилцан маргаан мэтгэлцээн үүсгэх нь зүйтэй.

Ларри Кинг бол ярилцлага авагч байх төрөлхийн авьяас билэгтэй нэгэн. Тэр ер бусын сониуч хүн ажээ. Сониуч зан бол сэтгүүлч хүнд зайлшгүй байх нэг чанар юм. Си Эн Эн-ээс тухайн ярилцагчийн талаар өгсөн мэдээлэлтэй танилцахаас биш урьдчилж асуулт бэлтгэдэггүй байна. Өөрийнхөө сониуч чанараа алдахгүйн тулд тэр ярилцлаганд уригдсан зочныхоо номыг уншдаггүй. Хэрэв тухайн зочин– ярилцагчийн бичсэн номыг уншчих юм бол тэр хүн яагаад тэр номыг бичих болсон учир шалтгааныг мэдчихнэ, үүнээс болж ярилцлага сонирхолгүй болж жам ёсоороо энгийн болж чадахгүй гэж тэр үздэг байна. Энэ нь түүнийг сэтгүүлчдээс ялгаруулж байна. Учир нь сэтгүүлч хүн номын тухай мэдээлэх гэж байгаа бол ярилцлага хийхээсээ өмнө заавал ярилцагчийнхаа номыг уншсан байх ёстой.

Түүний хөтөлдөг ток шоунуудын сэдвийн хамрах хүрээ

Кинг бичсэнчлэн, олон нийтээр хэлэлцүүлэн ярилцах асуудал, сэдвийн хүрээ өргөн болсон, ялангуяа, эфирт ажилласан дөчөөд жилийн хугацаанд нь зарим асуудал сэдвийн хүрээ ер бусын өргөн далайцтай болсон ажээ. Yр хөндүүлэх, жирэмслэлт зэрэг үгийг хүн ард тэр бүр хэрэглээд байдаггүй байсан тэр үед Ларри үр хөндөлтийн асуудлыг эфирт гаргаж ирж байжээ. “Сэтгэцийн эмгэг гэх мэт юм байдаггүй” гэсэн жигтэй үгээр тэргүүлэх сэтгэл судлаач Томас Щацтай хийсэн ярилцлагаа эхэлж байсан удаатай.

Сонгуулийн жил бол түүний хөтөлж явуулдаг хэлэлцүүлэг маргааны хувьд онцгой үе болдог. Намын анхан шатны түвшинд явуулсан сонгуулийн үсэргээ, нэр дэвшигчийг шалгаруулах бүх нийтийн санал хураалт болон сонгуулийн санал хураалт болж дуусах хүртэлх бүх үе шатны турш Ларри нэр дэвшигчдийн хөргийг дэлгэрэнгүй, илэн далангүй ярилцлагуудаараа гаргаж ирэн, олон нийтийн маргаан мэтгэлцээнийг өрнүүлэх ажлыг хийдэг. Улс төрийн энэ улиралд тэрбээр ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч дэд ерөнхийлөгч Алберт Гор, сенатор асан Билл Брадли, захирагч Жорж Буш, сенатч Жон МкКайн нар оролцсон ярилцлагуудыг хөтөлж байсан. Си Эн Эн мэдээлснээр, улс төрийн томоохон маргаан мэтгэлцээн, мэдээллийн сонголтыг хийх талбар нь Ларри Кингийн гүйцэтгэсэн үүрэг роль мөн гэж дэлхийн тэргүүлэх улс төрчид дахин дахин нотлон мэдэгддэг байна. 1999 онд Югославын эсрэг НАТО-гаас агаарын цохилт хийх үеэр тэрбээр АНУ-ын дэд ерөнхийлөгч Алберт Гор, Британийн ерөнхий сайд Тони Блэйр, Македон, Албанийн ерөнхийлөгчид болон Босни, Туркийн ерөнхий сайд нартай уулзаж ярилцаж байсан юм. Шинэ он гарахын өмнөхөн тэрбээр Билл Гэйтстэй уулзаж технологийн ирээдүйн тухай ярилцаж байсан юм. Мөн Билл болон Хиллари Клинтон, дээрхийн гэгээн Далай лам, Барбара Стрэйзанд, Мадонна, Михайл Горбачев, Том Круз, Аль Пачинно нар түүний нэвтрүүлгийн анхны зочид болж байв. Энэ мэтээр түүний уулзаж ярилцсан хүмүүсийн нэрсийн жагсаалт маш урт болох билээ. Өөрөөр хэлбэл, Ларри Кингийн шууд ярилцлагууд хамгийн шууд бөгөөд хамгийн өвөрмөц онцгой хэлбэрээр дэлхийн улс төр, соёл урлагийн шилдэг зүтгэлтнүүдийг үзэгчидтэй уулзуулж таниулсаар байна. Зочиндоо тавьсан анхны асуулт нь тухайн ярилцлага нэвтрүүлгийн сэдэв агуулгыг ерөнхийдөө тодорхойлдог. Түүний хэлж байгаагаар, тухайн ярилцлагын сэдвээ эхний 10 минутанд үндсэндээ гаргаад ирдэг ажээ.

Петер Устиновын ярьсанчлан, хүн өөртөө тавьдаггүй асуултуудыг Ларри ярилцагчдаа тавьдаг байна. Ингэснээр хүн ер нь бодож санадаггүй байсан зүйлээ эргэцүүлэн бодоход хүргэдэг байна. Тухайлбал, “Яагаад хийл хөгжим гэж? Та өөрийгөө сайн хийлч болно гэдэгт итгэдэг үү?” хэмээн Исаак Стернээс асуухад цаадах нь “Тийм ээ. Гэхдээ миний ээж надад хийл өгсөн юм. Хөгжим зүрх сэтгэлээс гардаг аялгуу, харин хөгжмийн энэ зэмсэг бол ердөө л нэг хэрэгсэл. Би сайхан хуруутай. Би сайн төгөлдөр хуурч болж болох байлаа. Ээж минь надад хийл хөгжмийг өгсөн юм” хэмээн хариулж байжээ. “Tell me more” гэдэг номондоо Ларри, “мэдээний сурвалжлагчдын олж харж, хэлж чадаагүй тэр зүйлийг хүн бүр мэдэхийг хүсдэг байх гэж би боддог. Тэд дэндүү мулгуу муйхар харагдахаасаа айдаг. Тэнэг асуултууд яагаад гардаг вэ гэвэл, тийм асуултуудыг тавьж байгаа хүн тухайн асуултын хариулт ямар байж болох талаар ямар ч ойлголт төсөөлөл байхгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрснөөс болдог. ” Yүнд л ярилцлага хийхийн өмнө судалгаа хийхээс түүний зайлсхийдгийн гол санаа оршиж байгаа юм.

Зочдыг мэдээллийн эх сурвалж гэж үзэх

Телевизийн ярилцлага гэдэг бол ганц хүний шоутай л адил. Энэ бол орон нутаг, үндэсний юм уу олон улсын мэдээллийн үргэлжлэл болдог. Ихэнх тохиолдолд телевизийн ярилцлагыг хандив өргөх, алив сурталчилгаа явуулж өрнүүлэхэд хэрэглэдэг. Иймээс зочдыг сонгох нь тийм чухал биш. Зочин мэдээллийн эх сурвалжийн хувьд эфирт үзэгчдийн өмнө багагүй хугацаагаар гардаг. Зочин энэ боломжийг ашиглан өөрийн үзэл бодлыг илэрхийлэх төдийгүй үзэгчдийг төөрөгдүүлэх боломжтой болдог. Ларри Кингийн шоу бол уламжлалт нэг хүний шоу. Харин Си Эн Эн заримдаа үзэл бодлын зөрчилдөөнтэй хүмүүсийг эфирт дэлгэцнээ микрофоны өмнө тулалдуулдаг. Энэ нь нэг ёсондоо ярилцлагын өргөтгөсөн хэлбэр бөгөөд ярилцлагыг өөр өөр талуудыг оролцуулан хийснээр нэвтрүүлгийн сэдвийг нэмж хөгжүүлэх боломжтой байдаг.

Тодорхой шалтгаанаар, Кинг зочин оролцогчийг сонгох үйл явцад оролцолгүй ирсэн юм. Дээр дурьдсанчлан хэнийг оролцуулах нь Си Эн Эн мэдээллийн сүлжээний редакцийн бодлого юм. Энэ нь сонины үзэл бодлын нүүртэй л ижил. Продюсерүүд энэ өдөр, дараагийн өдөр хэний дуу хоолойг эфирээр гаргаж хүргэх вэ гэдгийг шийддэг. Хөтлөгчийн ажил бол аль болох сонирхолтой, зугаатай хэлбэрээр зочноос аль болох их хэмжээний мэдээлэл гаргаж авах явдал юм. Ларри нэвтрүүлэгт оролцогч, зочныг сонгох ажилд оролцдоггүйн өөр шалтгаанууд бий. Хэрэв зочныг сонгох ажилд хэрэв тэр оролцвол магадгүй найз нөхдөө ч юм уу, зөвхөн өөрийн таалдаг хүмүүсээ оруулчих юмсан гэсэн бодол нь дийлнэ гэсэн үг. Хэрэв тэгдэг бол түүний нэвтрүүлэгт бэйсболын багийн менежерүүд олноор оролцох байсан байх. Тэр магадгүй савангийн дуурийн гуравдагч, дөрөвдөгч дүрд тоглож байсан 27 настай мэднэ чадна гэсэн хүмүүсийг лав оруулахгүй байсан байх.

Yзэгч олон нь хэн байхыг тэр мэдэхгүй ч сонсогч, үзэгчдэд гайхамшигтай сэтгэгдэл төрүүлэх зочныг яаж бий болгохыг тэр мэддэг юм. Сайн ярилцлага хийх тодорхой шалгуур шаардлага байдгийн нэгэн адил, сайн зочин-ярилцагчийг бүтээж төлөвшүүлэх тодорхой чанарууд бий. Хэрэв тухайн зочин, балетийн бүжигчин ч бай, гагнуурчин ч бай, улс төрч ч бай, гэрэл зурагчин ч бай эсвэл ая зохиогч ч бай хамаагүй тэдгээр шинж чанаруудыг хадгалсан бол шоу сайхан болно. Сайн зочныг бүтээх эхний нэг чанар нь үзэгчдэд тэр зочин нь юу хийдгийг тайлбарлах чадвар. Зочны эзэмшвэл зохих эхний шинж чанар бол, юу хийдгээ тайлбарлах чадвар юм. Хоёр дахь чанар нь хийдэг зүйлдээ хэр сэтгэлтэй сонирхолтой, шуналтай байдаг. Дараагийн нэг чанар бол, хошин шогийг мэдрэмжтэй байх явдал, нэн ялангуяа өөрийгөө хөөрхөн егөөгөөр тодорхойлох чадвар. Сүүлчийн нэг чанар нь жаахан ааш гаргах чадвар. Хэрэв зочин эдгээр дөрвөн шинж чанарыг хадгалсан бол танд сайн зочин таарчээ. Түүний үзэж байгаагаар Синатра, Хампри нар зочинд хүнд байх дээрх чанаруудыг хадгалсан хүмүүс байжээ. Гэвч дээрх дөрвөн чанараас зочин гурвыг нь хадгалсан байсан ч та сайн шоу хийж чадна.

Тэр яагаад ток шоуны хөтлөгч болов?

Ток шоу хөтлөгч болсноо тайлбарлахдаа Ларри нэлээд тулгамддаг. Гэвч Нью Йоркт өссөн тэрбээр хүүхэд ахуй цагаасаа л радио сонсох дуртай байжээ. Цагаачид Америкийн бусад хэсэг болон дэлхийтэй харилцдаг цорын ганц хэрэгсэл нь радио байсан юм. Ийм замаар тэр радиог сонсож, радиогоос суралцсан. Хожим нь тэр нэвтрүүлэгч,хөтлөгч болж радио, телевизтэй амьдралаа холбосон аж. Өргөн нэвтрүүлэгч байх ямар байдаг талаархи сэтгэгдлээ тэрбээр “Tell me more” гэдэг номоороо дамжуулан бусадтай хуваалцан бичихдээ, “Энэ бол эрх чөлөө, цаг хугацаа,сонсогчидтой харилцах харилцааны хэлбэр. Би радиогийн сонсогчидтай тайлбарлахын аргагүй онцгой хэлхээ холбоотой болсон. Тэд сувгаа солихгүй, утсаа таслахгүй байдаг, тэд маш өргөн хүрээтэй, таамаглахын аргагүй зүйлийг олж мэдэх гэсэн эрмэлзэлтэй байдгийг миний төрөлхийн сониуч зан хуваалцдаг гэж тодорхойлно. Учир нь ярилцлага эхлэхийн өмнө намайг хичнээн их шинэ мэдээллийн сан угтаж байгаа талаар би ямар ч төсөөлөлгүй байдаг. “

Ларри Кинг ток шоуны хөтлөгч болоход Майами хотын Артур Гадфри хамгийн хүчтэй нөлөө үзүүлсэн байж болзошгүй гэж үздэг. Ларри Кинг нэвтрүүлэг хөтлөх хэв маягаа Гадфригээс өвлөж авчээ. Гадфри нэг долоо хоногийн турш Ларритай хамт нэвтрүүлэг хөтлөх хугацаандаа их зүйлийг заасан бөгөөд тэр үед “Авьяас, энгүүн байх хоёрын ялгаа нь өөрийнхөөрөө байхад бэлэн байх, сэтгэлийн хөдөлгөөнөө илэрхийлэн харуулж, богино хугацаанд хариу үйлдэл үзүүлдэг байх, айдсаа даван туулахад бэлэн байх явдал” гэдгийг тэр ойлгосон байна. Өөрийн баримталдаг зарчмаа тэрбээр энгийнээр ийн тайлбарлажээ: Өөрийнхөөрөө байна гэдэг нь “… хэн нэгэнтэй адил байх юмсан гэж бодож эхэлсэн агшин бол таныг зовлонд унагадаг. Та дуугаа өөрчилж өөрийнхөөсөө илүү хүнгэнэсэн гүн дуугардаг болгохыг хичээнэ гэдэг нь та өөрийнхөөрөө байхаа больж байгаа явдал.” Түүний энэ зарчим түүнийг ток шоуны хөтлөгч байж үг хэлэх эрх чөлөөгөө давуу эрхтэй эдлэхэд нь тусалдаг. Төрөлхийн сониуч зан, ярилцлага авах авьяасаа ашиглан тэрбээр зочидтойгоо харилцан ярилцах замаар их зүйл сурч авдаг. Энэ бол түүний ярилцлага авагч байх нэг шалтгаан юм. Сонсож, суралцах нь түүний хөтөлдөг шиг ярилцлагуудыг явуулах цорын ганц арга гэж тэр үздэг. Тэр өөрөө сурч байгаа бол үзэгч олонч мөн сурч байна гэж үздэг.

Дүгнэлт

Ларри Кинг бол телевиз, радиогийн ток шоуны гарамгай хөтлөгчийн зэрэгцээ, сонины тоймч билээ. Гэвч түүний сонины тойм бичдэг тухай хэн ч ярьдаггүй. Тэрбээр сэтгүүл зүйн байтугай коллежийн албан боловсролгүй боловч “хийнгээ суралцах аргаар” ток шоуны бизнест өөрийн ажил амьдралын байр суурийг олж авсан нэгэн. Тэрбээр тийн ажиллаж суралцах явцдаа асуулт хэрхэн тавих талаар боловсруулсан зарчмууд нь сэтгүүлчдэд ч тустай билээ. Түүний ярилцлагууд нь сэтгүүлчдийн анзаараагүй орхисон зүйлийг юм уу, өөр өнцгөөс харсан зүйлийн үргэлжлэл, нэмэлт болж өгдөг. Улс төр, эдийн засаг, нийгмийн асуудлаархи түүний ярилцлагуудын сэдвээс болж үзэгчид заримдаа түүнийг мэдээний сурвалжлагчдын нэг гэж үздэг бөгөөд шүүмжлэгчид түүний бүтээл туурвилыг сэтгүүл зүйн өнцгөөс нь харж дүн шинжилгээ хийх нь бий.

Тэрбээр өөрийгөө сэтгүүлч хэмээн өргөмжилдөггүй, ток шоуны зорилго сэтгүүл зүйнхээс өөр байдаг гэж ярьдаг боловч олон нийт түүнийг сэтгүүлч хэмээн хүлээн авч, сэтгүүл зүйн шагнал урамшил болон хүндэт цолуудыг нэг бус удаа хүртээжээ. Бостон Финикс-ийн хэвлэлийн шүүмжлэгч Марк Журкович хэлэхдээ, “Би түүний хийдэг зүйлийг сэтгүүл зүй гэж нэрлэхгүй. Энэ бол хөгжөөнт нэвтрүүлэг, үзэл бодол, маргаан мэтгэлцээнээс бүрдсэн зүйл” гэжээ. 1992 оны сонгуульд үзүүлсэн хэвлэлийн нөлөөнд дүн шинжилгээ хийсэн Лос Анжелос Таймс-ийн сурвалжлагч Том Розентэйл, тухайн үедээ мэдээлэл цуглуулах, түгээх үйл явцад Ларри Кинг мэтийн нэр нөлөөтэй хувь хүмүүсийн довтолгоон нөлөөлөх вий хэмээн эмээж байжээ. Хожим нь тэр бичихдээ “Кинг болон сэтгүүлч мэт харагддаг хүмүүсийн мандалт нь хэвлэл мэдээллийг манипуляци, таамаглал, сураг ажигт нээлттэй болгодог. Ярилцлагын мастерууд өөрсдийн зорилготой боловч тэд өөр зарчим стандарт барьж ажилладаг” гэжээ. Ларри Кинг болон ток шоу хөтлөгч бусад хүмүүсийн хийдэг ажил нь сэтгүүл зүй шиг харагддаг ажил гэдэг үндсэн тодорхойлолтод нийцэж байна. Тиймээс ч Ларри Кинг бол өөрийгөө элдэв далд санаагүй хөгжөөн баясгагч хэмээн нэрлэдэг сонирхолтой хүн.

А.Оюунгэрэл